Оңтүстіктік айтты, бір түйінге байлады !
«Динамо» Оңтүстік Қазақстан кеңесі туралы алғаш рет 1933 жылы аталды. Бірақ кейін оның құрамына Жамбыл және Қызылорда қалаларының ішкі істер органдарының қызметкерлері кірді.
Бүгінде сол жылдардың сарғайған құжаттарын парақтап отырып, бұл қоғамның ұйымдасуының мәнін тереңірек түсінесің. Негізгі міндет дене және жауынгерлік дайындықты күшейту болды. Ал бұл, қызметкерлердің қызметтік қаруды шебер қолдануы, қоян-қолтық ұрыс самбосын (қарусыз өзін-өзі қорғау) білуі. Спортқа, панасыздыққа қарсы күреске көп көңіл бөлініп, жастар мен балалар арасындағы құқық бұзушылықтың алдын алуға жастарды баулу, оларды интернационализм, отансүйгіштік, туған жерге деген сүйіспеншілік рухында тәрбиелеуге баса назар аударылды.
Бір қызығы, әр жылдары «Динамо» спорт қоғамын спорттық ареналарда өздері де қабілеттерін жақсы көрсете білген өнерпаздар басқарды.
«Динамо» БК бастауында 1924 жылы туған (1984 жылы қайтыс болған) Атажанов Аймет Оразбайұлы болды. Қоғамды 1945-1983 жылдар аралығында басқарды. «Динамо» футбол құрамасында ойнаған.
1985-1993 жылдары ОҚОҚ «Динамо» төрағасының орынбасары, 1993-2005 жылдары Қазақстан Республикасы Ішкі істер департаментінің зейнеткері ішкі қызмет полковнигі Сайфудинов Ғалымжан Рифкатұлы басқарған. Жеңіл атлетикадан спорт шебері (жүру), осы спорт түрінен республикалық және облыстық старттардың жеңімпазы болды.
2005 — 2008 жылдары ОҚО «Динамо» ДШСҚ төрағасының бірінші орынбасары қызметін Рахманбек Мұстафаұлы Арғымбаев атқарды. Ол кикбоксингтен ҚР спорт шебері.
Бұл қызметте оның орнына 2009 — 2011 жылдары аралығында отставкадағы полиция полковнигі Сержан Оразұлы Тұрсынбеков жұмыс атқарды.Бокстан спорт шеберінің үміткер атағын иеленді.
Ал, 2011 жылдың 8 қазанынан бастап қазіргі уақытқа дейін Рахманбек Мұстафаұлы Арғымбаев қайтадан «Динамо» ДШСҚ төрағасының бірінші орынбасары болып тағайындалды.
Бұл өңір ішкі істер органдарында адал қызмет еткендердің арасынан елге талай талантты спортшыларды сыйлады. Ал жетістіктің тамыры сонау кеңестік дәуірде жатыр. Бірақ Тәуелсіздік жылдарында спорт алаңдарында өнер көрсеткендердің жеңістері ерекше қымбат.
Кейбір есімдерді атағым келеді. Бұл Бисолт Дециев, грек-рим күресінен Еңбек сіңірген спорт шебері, КСРО-ның бірнеше дүркін әлем чемпионы және әлем кубогының, Еуропа және халықаралық турнирлердің жүлдегері (1988-1995). Жеке бапкері ҚР еңбек сіңірген жаттықтырушысы Кошелев Владимир Сергеевич болды.
Умаров Асланбек 1970 ж., дзюдодан ҚР спорт шебері. Дзюдодан жастар арасында КСРО чемпионы (1991 ж.), Қазақстан Республикасының бірнеше дүркін чемпионы, халықаралық турнирлердің жеңімпазы және жүлдегері. Әлем чемпионатының қатысушысы (Канада 1993 ж.) және Әлем чемпионаты (Франция 1994 ж.). Жаттықтырушы Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген жаттықтырушысы В.Клобуцкий болды.
Еңбек сіңірген жаттықтырушы Садулла Хайдарұлы Юнусметов пен Сания Афгановна Юнусметованың шәкірттері — оқ атудан Еңбек сіңірген спорт шебері Ольга Довгун, 2 рет — дүркін әлем чемпионы (2002 және 2006 ж., Загреб қ.), Азия ойындары (2006 ж. Доха қ.), Орталық Азия ойындарының 13 дүркін чемпионы, Қазақстан Республикасы чемпионаттарының бірнеше дүркін чемпионы және жүлдегері, әлем рекордшысы, 4 рет — жазғы Олимпиада ойындарының қатысушысы (2000 ж. Сидней қ., 2004 ж. Афина қ., 2008 ж. Пекин қ., 2012 ж., Лондон қ.). Еңбек сіңірген спорт шебері Галина Беляева, чемпионаттардың, әлем кубоктарының және Азияның бірнеше дүркін чемпионы және жүлдегері. Оларға оқ атудан халықаралық спорт шеберлері – Рашид Юнусметов, Юрий Юрков, Зәуреш Байбусинова, Варвара Юркова (Коваленко), Елизавета Король (Лунина), Олеся Снегиревич, Александр Ермаков, Әсел Әлімханқызы, Ирина Локтионова, Никита Чирюкин, Андрей Худяков, Елизавета Король, Елизавета Безрукова, Зухра және Фатима Ирназаровалар. Және бұл атауларды жалғастыруға болады. Олардың барлығы ішкі істер органдарының қызметкерлері. Оқ ату құрамасында 59 спортшы айналысады. Оның ішінде Еңбек сіңірген спорт шебері – 2, халықаралық дәрежедегі спорт шебері – 15, Қазақстан Республикасының спорт шебері – 12, Қазақстан Республикасының спорт шеберіне үміткер – 17.
Командалар арасында біз ерекше атап өтеміз. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі құрама командасының негізгі құрамын ұсынып келе жатқан Шымкент қ. ДП футбол құрамасы (ОҚО Ішкі істер департаменті). Ол полицейлер арасындағы әлем чемпионатының 3 рет — дүркін қола жүлдегері (2005 ж., 2010 ж., 2012 ж., Голландия), ал Шымкент қаласының ДП волейбол құрамасы (Оңтүстік Қазақстан облысының Ішкі істер департаменті) бірнеше рет Қазақстан Республикасының Чемпиондар атағына ие болған. Бұл табыстардың барлығы біздің ұжым жүргізіп жатқан жұмыстың ажырамас бөлігі болып табылады.
Ұшақ модельдеу үйірмесі 2011 жылдан бастап жұмыс істейді, бұл бүкіл «Динамо» құрылымындағы жалғыз спорт түрі. Оны отставкадағы авиация майоры Сергей Вячеславович Соков басқарады. Осы кезеңде «Динамо» авиамодель командасының құрамында 23 спортшы айналысады, оның ішінде Қазақстан Республикасының спорт шебері — 1, Қазақстан Республикасының спорт шеберлігіне үміткер — 1 және 7 дәрежелі спортшы. Шымкент қаласының «Динамо» ДШСҚ авиамодельшілері пилотаж, жылдамдық және әуедегі ұрыс бойынша Қазақстан Республикасының бірнеше дүркін чемпиондары. Қазіргі уақытта бұл спорт түрін одан әрі танымал ету және бұқаралық сипат алу үшін балаларды осы спорт түріне тарту бойынша белсенді жұмыстар жүргізілуде. Сондай-ақ, әуе кемелерін модельдеу бойынша «Модельші – жұмыспен қамтуды дамыту конструкторы» қарастырылып, жоспарлануда.
Ал енді барлық аймақтарда өсірілетін түрлері туралы. Шымкент қаласындағы (ОҚО) «Динамо» ДШСҚ дзюдо және самбо күресі секциясы өз қызметін 2012 жылдың қазан айында бастады, жаттықтырушы ҚР спорт шебері, отставкадағы полиция подполковнигі Юрий Анатольевич Черепанов (2020 жылы қайтыс болды). Мұнда 45 спортшы жаттығуды, оның ішінде ҚР спорт шебері -1, ҚР спорт шеберлігіне үміткер — 6.
Айта кетерлігі, олардың көбі қызметтік міндеттерін де адал атқаруда. Мысалы, дзюдо күресінен ҚР Халықаралық спорт шебері полиция полковнигі Асқар Жандаров, Мемлекеттік фельдегерлік қызмет басқармасының бастығы. Қазақстан Республикасы чемпионаттарының бірнеше дүркін жеңімпазы, полиция қызметкерлері арасында дзюдо, еркін күрес, армрестлинг және пауэрлифтингтен әлем жүлдегері. Пауэрлифтингтен ҚР Халықаралық спорт шебері отставкадағы полиция майоры Айдар Қошқаров, Шымкент қ. ЖҚАЖ рота командирі, пауэрлифтингтен полицейлер арасында әлем, Азия және Қазақстан Республикасының сонымен қатар кәсіпқойлар арасында бірнеше чемпионы. Дзюдо күресінен ҚР спорт шебері отставкадағы полиция майоры Ғ.Қалменов Шымкент қ. ЖҚАЖ инспекторы, дзюдодан Қазақстан Республикасы полицейлер арасында самбодан бірнеше жүлдегері.
«Динамо» ДШСҚ маманы, пауэрлифтингтен ҚР Халықаралық спорт шебері Александр Ким, пауэрлифтинг кәсіпқойлар арасында әлем және Азия чемпионы (2013 ж.) және жаттықтырушы пауэрлифтингтен ҚР Халықаралық спорт шебері Азиза Абдураимова пауэрлифтингтен, Азия чемпионы және жүлдегері (2013 ж.). Бірде ол спортпен айналыспаса, оның да, басқалардың да қылмысқа қарсы күресте қала басшылығының алға қойған міндетін сәтті атқаруы екіталай екенін байқаған. Көпшілік мұнымен келісетін шығар.
Өрт сөндірушілерді де атап өткім келеді. Бүгінде олар туралы көптеген анекдоттар бар. Бірақ олардың барлығы әшекейленген. Шындығында олардың қызметі полиция қызметкері сияқты қауіпті де қиын. Әрқашан сергек болу және күтпеген жағдайларға дайын болу үшін Динамода өрт сөндіру-құтқару спорты жұмыс істейді. Оны азаматтық қорғаудың отставкадағы подполковниктері Рашид Абдухаликов пен Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген жаттықтырушысы Юрий Гришков басқарды. Қазір олар зейнеткерлікке шықты, ал үкімет борыштары азаматтық қорғау подполковнигі Данияр Абдухаликов (Қазақстан Республикасы әйелдер құрамасының жаттықтырушысы) және азаматтық қорғау майоры Мұзаффар Ирисов сияқты болашағы зор жас жаттықтырушыларға берілді. Біздің спортшылар жеке және командалық сында бірнеше дүркін әлем чемпиондары және Қазақстан Республикасының жүлдегерлері. Сенімділік үшін, мысалы, өрт сөндеру-құтқару спортынан мысал келтіреміз. Өрт сөндіру-құтқару спорты бойынша ҚР Еңбек сіңірген спорт шебері азаматтық қорғау кіші өрт сөндіруші сержанты Қазақбаев Вахиджан Рахымжанұлы, осы спорт түрінен Шымкент қаласында (ОҚО) алғаш рет осы спорт түрінен 3 рет — дүркін әлем чемпионы (2014 ж., Алматы қ,, 2015 ж. Санкт-Петербург қ. және 2021 ж. Қарағанды қ.) атанды. Ол 100 метрлік кедергілер жолында ұлттық құрама, сонымен қатар Қазақстан Республикасының қазіргі рекордшысы. Бүгінде ол тәжірибелі өрт сөндіруші, оның артында тек спорттық марапаттар ғана емес, өртті сөндірудегі марапаттары да бар. Оған қоса, әйелдер құрамасының құрамында ҚР Халықаралық спорт шеберлері полиция лейтенанты Марина Колотова, Шымкент қ. ЖҚАЖ инспекторы, әлем чемпионатының 2 рет — дүркін күміс жүлдегері (2017 ж. Измир қ. және 2019 ж. Саратов қ.) және Шымкент қ. ӨСБ-3 технигі Ал(не Верясова, әлем чемпионатының күміс жүлдегері (2019 ж., Саратов қ.).
Мұнда Шымкентте (жақында ел Президентінің жарлығымен бұл қалаға республикалық маңызы бар мәртебе берілді) балалар спортын дамытуға көп көңіл бөлінуде. Сондай-ақ «Жас Динамо» клубы ашылған. Аула клубына 150-ден астам жасөспірім мүше болса, бұл көше спорты Қазақстанның «Динамосының» құрамында да бар. Мұнда жігіттер өз қызығушылықтарына қарай оқиды. Көлденең жолақтардағы (арнактар) және параллель сырықтардағы сабақтар ең үлкен қызығушылық тудырады. Олар Шымкенттің барлық дерлік аулаларында кездеседі. Жігіттер дененің максималды қайталануы (күшпен шығу), өз денесін салмақсыз және салмақпен жоғары көтеру, сонымен қатар әртүрлі гимнастикалық жаттығулар, біркелкі емес сырықтарда және салмақпен итермелеу сияқты жаттығуларда жарысады. Мұны негізінен ұлдар жасайды және немқұрайлылықпен күресуде қыздар да қатысады. Клубтың ұраны – балалар қылмысының алдын алу, сонымен қатар балалар мен жасөспірімдерді нашақорлыққа, алкоголизмге, спортқа барынша тарту.
Әрине, жас динамошылар футбол және волейбол ойындарына ұлдар мен қыздарды қызықтырады. Бұл спорт түрлерімен 60-тан астам ұл-қыз айналысады. Жаттықтырушылары волейболдан Наталья Меренкова және «С» категориялы отставкадағы майор Ержан Мырзахметов сабақ өткізуде.
Ауыр атлетика, бокс және каратэ сияқты олимпиадалық спорт түрлеріне ерекше көңіл бөлінеді. Оның ішінде әлем чемпионаттары, Азия және халықаралық турнирлер бар.
Мысалы, бокстан ҚР Халықаралық спорт шебері полиция лейтенанты Ангелина Лукас, Шымкент қ. ПД ЖҚАЖ инспекторы — Әлем кубогының чемпионы (2018 ж. Ханты-Мансийск қ.), Ұлт кубогының чемпионы (2019 ж. Белград қ. Сербия), Нидерланды Кубогының чемпионы (2019 ж. ), «Странджа-2021» халықаралық турнирінің күміс жүлдегері (2021 ж, Странджа қ.), Халықаралық турнирдің қола жүлдегері (2021 ж., Стамбул қ.), Қазақстан Республикасының бірнеше дүркін чемпионы. Бокстан ҚР Халықаралық спорт шебері полиция лейтенанты Закир Сафиулин, Шымкент қ. ЖҚАЖ инспекторы — дүниежүзілік бокс сериясының 2 рет — дүркін күміс жүлдегері (2014 ж., 2015 ж.), Азия чемпионатының күміс жүлдегері (2015 ж.), Жазғы Олимпиада ойындарының қатысушысы (2020 ж. Токио қ.), Қазақстан Республикасының бірнеше дүркін чемпионы.
Ауыр атлетикадан ҚР Еңбек сіңірген спорт шебері Жазира Жаппарқұл, бірінші жасөспірімдер арасындағы жазғы Олимпиаданың чемпионы (2010 ж.), жастар арасындағы әлем чемпионы (2012 ж.), Әлем чемпионатының 2 рет — дүркін күміс жүлдегері (2014 ж., Алматы қ., 2015 ж. Хьюстон қ. ), Жазғы Олимпиада ойындарының күміс жүлдегері (2016 ж. Рио-де-Жанейро қ.).
Каратэден ҚР Еңбек сіңірген спорт шеберлері Софья Берульцева, жастар арасында 2 рет — дүркін Азия чемпионы (2016 ж. Джакарта қ., 2017 ж. Астана қ.), жастар арасындағы әлем чемпионы (2017 ж. Тенерифе қ. Испания), Азия чемпионатының күміс жүлдегері (2019 ж. Ташкент қ.), Жазғы Олимпиада ойындарының қола жүлдегері (2020 ж. Токио қ.) және Дархан Асадилов әлем чемпионатының күміс жүлдегері (2008 ж., Токио қ.), Азия ойындарының чемпионы (2010 ж., Гуанчжоу қ.), Азия чемпионатының күмыс жүлдегері (2011 ж. Гуанчжоу қ.), Азия чемпионатының қола жүлдегері (2017 ж. Астана қ.), әлем чемпионатының қола жүлдегері (2018 ж. Мадрид қ.) және жазғы Олимпиада ойындарының күміс жүлдегері (2020 ж., Токио қ.)
